Federacja Związków Zawodowych Służb Mundurowych MSWiA oraz MS
I Dzień Ogólnopolskich Dni Protestu
W dniu 11 września 2013 roku Członkowie Federacji Związków Zawodowych Służb Mundurowych pod Ministerstwem MSW rozpoczęli manifestację w ramach ogólnopolskiej akcji protestacyjnej central związkowych - "Solidarność", OPZZ i Forum Związków Zawodowych.
Wspólną manifestację funkcjonariuszy Policji, Straży Granicznej, Państwowej Straży Pożarnej i Służby Więziennej, wraz z delegacjami związków zawodowych działających w ramach MSW, rozpoczęto przed Ministerstwem Spraw Wewnętrznych i Ministerstwem Sprawiedliwości gdzie złożono petycje adresowane do właściwych Ministrów. Manifestacja organizowana przez Federację ZZ SM zakończyła się przed gmachem Sejmu, łącząc się z demonstracjami pozostałych związków zawodowych, wraz z wysłuchaniem przemówień ich liderów oraz Przewodniczących Central Związkowych.
W imieniu Zarządu Głównego NSZZ Pracowników Pożarnictwa chciałbym w tym miejscu serdecznie podziękować wszystkim uczestnikom protestu, którzy licznie zgromadzili się w tym dniu w Warszawie godnie reprezentując wszystkich funkcjonariuszy naszych służb, jak również nasz Związek w tak licznej i różnorodnej grupie związkowej.
Przewodniczący ZG NSZZ PP
Krzysztof Hetman
TREŚĆ PETYCJI DO MINISTRA SPRAW WEWNĘTRZNYCH
Pan
Bartłomiej Sienkiewicz
Minister Spraw Wewnętrznych
Szanowny Panie Ministrze,
Główne przyczyny obecnych Ogólnopolskich Dni Protestu to pogarszające się warunki życia pracowników i ich rodzin, duże bezrobocie, masowe zamykanie szkół, źle działający system opieki zdrowotnej, pogarszające się funkcjonowanie systemu emerytalnego, antypracownicze zmiany w Kodeksie Pracy.
Rząd nie radzi sobie z tymi problemami. Nie podejmuje zgłaszanych przez związki zawodowe propozycji poprawy sytuacji.
Wręcz przeciwnie – na zdecydowane stanowisko związków zawodowych wyrażające się zawieszeniem naszego udziału w pracach Trójstronnej Komisji do Spraw Społeczno-Gospodarczych – zareagował zmasowaną kampanią antyzwiązkową bez odniesienia się do zgłoszonych przez trzy centrale postulatów.
Szanowny Panie Ministrze,
Również w zakresie spraw pozostających w gestii kierowanego przez Pana ministerstwa jest wiele nierozwiązanych problemów.
Obecna sytuacja w służbach mundurowych, w tym przede wszystkim w zakresie dialogu między Ministrem Spraw Wewnętrznych a związkami zawodowymi reprezentującymi funkcjonariuszami tych służb, również stanowi dowód na zachowywanie przez kierownictwo resortu wyłącznie pozorów dialogu społecznego i lekceważenie opinii i wniosków zgłaszanych przez uprawnionych reprezentantów środowiska. Nie ulega wątpliwości, że służby mundurowe w Polsce: Policja, Straż Graniczna i Państwowa Straż Pożarna, a także Służba Więzienna odgrywają podstawową rolę dla bezpieczeństwa publicznego i powszechnego w naszym kraju. Formacje te niezmiennie cieszą się dużym zaufaniem społecznym, które świadczy o tym, że dobrze wywiązują się z nałożonych na nie zadań i obowiązków. Wydawałoby się zatem, że rządzącym powinno zależeć na jak największej stabilizacji w służbach mundurowych i unikaniu wywoływania napięć, odwracających uwagę funkcjonariuszy od właściwego wykonywania zadań służbowych. Na stabilizację tę mają wpływ m.in. spójne przepisy prawne, trwałość i nienaruszalność uprawnień funkcjonariuszy (w tym przestrzeganie zasady praw nabytych), realne budżety formacji mundurowych umożliwiające ich właściwe funkcjonowanie oraz godne płace funkcjonariuszy zapewniające egzystencję na dobrym poziomie im i ich rodzinom (m. in. poprzez wdrażanie motywacyjnych systemów płac i bieżącą waloryzację uposażeń).
Analizując wymienione powyżej czynniki mające wpływ na stabilizację w służbach mundurowych, należy zauważyć, że ostatnie lata przyniosły szereg dokonanych bądź projektowanych zmian w przepisach, odnoszących się do uprawnień funkcjonariuszy. Zmieniono ustawę emerytalną, wprowadzając dla osób przyjętych do służby po 1 stycznia 2013 roku wymóg osiągnięcia 25 lat stażu służby oraz 55 lat życia jako dwa równoczesne warunki uzyskania pierwszych uprawnień emerytalnych. Związane z tym zamieszanie, połączone z kampanią medialną, w której uprawnienia funkcjonariuszy określano wielokrotnie jako nieuzasadnione przywileje, spowodowało zwiększoną liczbę odejść ze służby, a co za tym idzie wzrost obciążeń dla budżetu państwa wynikających z konieczności wypłaty coraz większej liczby świadczeń emerytalno – rentowych. W roku 2012, poprzedzającym wejście w życie zmian w ustawie emerytalnej, na emeryturę lub rentę odeszło aż ponad 5.000 osób ze służb podległych MSW. W całym okresie lat 2008 – 2012 (to pod koniec roku 2008 zapowiedziano po raz pierwszy zmiany w systemie emerytalnym służb mundurowych) liczba świadczeń emerytalno – rentowych wypłacanych przez Zakład Emerytalno – Rentowy MSW wzrosła aż o 17.000, zaś łączna kwota przeznaczona na realizację tych świadczeń wzrosła w tym czasie o ponad 70 milionów złotych!
Nie bacząc na to, kierownictwo resortu spraw wewnętrznych zajęło się wdrażaniem kolejnej „reformy”, tym razem w zakresie zwolnień lekarskich funkcjonariuszy. Założenia projektu ustawy na ten temat były od początku krytykowane przez związki zawodowe wchodzące w skład Federacji Związków Zawodowych Służb Mundurowych, które zwracały uwagę na szereg luk i nieścisłości w projekcie, a także na niespójność proponowanych zmian z Kodeksem Pracy, wobec braku jakichkolwiek uregulowań przewidujących ekwiwalent finansowy za nadgodziny, a także za służbę w porze nocnej i dni ustawowo wolne od pracy. O rzeczywistym dialogu z kierownictwem MSW ze związkami zawodowymi trudno w tej sprawie mówić, a fakty są oczywiste i świadczą same za siebie. Odpowiedź na oficjalne stanowiska związków zawodowych tworzących FZZSM w sprawie projektu ustawy nt. L-4 wpłynęła do nich po prawie… 5 miesiącach, co narusza zarówno Ustawę o związkach zawodowych, jak i podstawowe zasady dialogu między partnerami społecznymi. Kierownictwo resortu zignorowało wszelkie argumenty związków zawodowych w sprawie projektu, a co gorsza Minister Spraw Wewnętrznych wielokrotnie wypowiadał się w mediach w sposób ukazujący funkcjonariuszy w negatywnym świetle, określając ich uprawnienie do pełnopłatnych zwolnień lekarskich jako nieuzasadniony przywilej. Zgodnie z komunikatem Federacji Związków Zawodowych Służb Mundurowych z 5 sierpnia br., tego rodzaju wypowiedzi należy ocenić szczególnie nagannie, jako próbę manipulacji zarówno przyszłymi decyzjami Parlamentu, jak i opinią społeczną. Jedyne spotkanie przedstawicieli Federacji Związków Zawodowych Służb Mundurowych z Ministrem Spraw Wewnętrznych, do którego doszło 19 lipca 2013 roku, dowiodło, iż kierownictwo resortu traktuje związki zawodowe instrumentalnie i nie zamierza w najmniejszym stopniu uwzględnić ich opinii. Z kolei niektóre argumenty prezentowane przez Ministra Spraw Wewnętrznych za wdrożeniem projektu ustawy ws. zwolnień lekarskich zdaniem Federacji uchybiały powadze jego urzędu i dialogu między równoprawnymi partnerami (przykład rzekomo nagminnego korzystania przez policjantów z Lubelszczyzny ze zwolnień lekarskich w okresie żniw jako uzasadnienie proponowanych rozwiązań). Odrzucono także kompromisową propozycję związków zawodowych dotyczącą wprowadzenia okresu ochronnego, podczas którego zwolnienia lekarskie w każdym przypadku pozostałyby pełnopłatne.
Opisana sytuacja stała się powodem pikiety protestacyjnej zorganizowanej przez Federację Związków Zawodowych Służb Mundurowych przed Sejmem RP w dniu 27 sierpnia, kiedy to w Parlamencie miało miejsce wysłuchanie publiczne projektu ustawy w sprawie zwolnień funkcjonariuszy. Do udziału w wysłuchaniu zgłosiło się ponad 200 uczestników, zarówno reprezentujących osoby prawne (związki zawodowe wchodzące w skład Federacji Związków Zawodowych Służb Mundurowych i Krajowa Sekcja Pożarnictwa NSZZ „Solidarność), jak i osoby fizyczne, wśród których znalazł się Przewodniczący Forum Związków Zawodowych Tadeusz Chwałka. Żaden z uczestników wysłuchania publicznego nie ocenił pozytywnie projektu ustawy ws. L-4 funkcjonariuszy. Przewodniczący wszystkich związków zawodowych reprezentujących funkcjonariuszy służb mundurowych złożyli wnioski o odrzucenie projektu, oceniając, iż w obecnym kształcie jest on zły, krzywdzący dla funkcjonariuszy i szkodliwy z punktu widzenia bezpieczeństwa państwa. Do głosów przedstawicieli związków zawodowych przyłączyła się część parlamentarzystów, prezentujących identyczny pogląd wobec uczestników pikiety przed Sejmem. Żadnych argumentów za odrzuceniem lub zmianą projektu ustawy nie usłyszał natomiast według mediów obecny na wysłuchaniu publicznym wiceminister spraw wewnętrznych Marcin Jabłoński. MSW zwróciło się za to do szefów służb mundurowych o pilne przekazanie informacji dotyczących działalności, struktur i członków działających w tych formacjach związków zawodowych. W myśl stanowiska Prezydium ZG NSZZ Policjantów z 3 września 2013 roku, zbieranie danych w powyższym zakresie bezpośrednio po pikiecie i wysłuchaniu publicznym projektu ustawy ws. L-4 funkcjonariuszy w dniu 27 sierpnia oraz przed kolejnym protestem zaplanowanym na 11 września br. należy ocenić jako formę nacisku na organizacje związkowe i inwigilowanie ich struktur i działaczy.
W kwestii konieczności pełnego doszacowania budżetów formacji mundurowych trzeba przypomnieć, że podczas centralnych obchodów Święta Policji w 2013 roku premier Donald Tusk zapewniał, że cięcia budżetowe „praktycznie nie dotkną Policji”. Pomimo to, zgodnie z informacją Departamentu Budżetu MSW z sierpnia br. „w projekcie ustawy o zmianie ustawy budżetowej na rok 2013 przewiduje się zmniejszenie tegorocznych wydatków Policji o kwotę 30.959 tys. zł” (z tego ponad połowa dotyczy komend powiatowych Policji). Z punktu widzenia sprawności działania tak istotnej formacji zmniejszenie wydatków o ponad 30 milionów złotych jest absolutnie nie do przyjęcia, gdyż braki finansowe w coraz większym stopniu zakłócają prawidłowy tok służby. Odbywa się to w sytuacji planowego utrzymywania w Policji kilku tysięcy wakatów, środki z których są przeznaczane w głównej mierze na jej bieżące funkcjonowanie. Na takie działanie nie ma i nie będzie zgody związków zawodowych! Środki z wakatów powinny trafiać na fundusz motywacyjny, na okresowy wzrost dodatków służbowych i nagrody dla funkcjonariuszy obciążonych dodatkowymi obowiązkami z powodu niepełnego zatrudnienia.
Problemem wymagającym pilnego uregulowania jest także kilkuletni już brak waloryzacji płac funkcjonariuszy. W okresie lat 2010 – 2014 (wliczając w to przymiarki dotyczące przyszłorocznego budżetu) miała miejsce jedna podwyżka uposażeń w roku 2012. Średnio w całym wymienionym okresie przypadało 60 zł podwyżki brutto na funkcjonariusza rocznie. Brak waloryzacji w bardzo dużym stopniu zaprzepaszcza efekty ustawy modernizacyjnej z lat 2007 – 2009, której istotnym elementem było wzmocnienie motywacyjnego systemu płac funkcjonariuszy. Prowadzi to również do pogłębiającej się pauperyzacji środowiska służb mundurowych. Problem braku waloryzacji płac dotyczy również pracowników cywilnych służb mundurowych. Konieczne jest wdrożenie ustaleń w zakresie wzrostu płac pracowników Policji o 145,00 zł brutto od stycznia 2014 roku.
Forum Związków Zawodowych, Ogólnopolskie Porozumienie Związków Zawodowych i Niezależny Samorządny Związek Zawodowy „Solidarność”, utożsamiając się z postulatami zgłaszanymi przez związki zawodowe reprezentujące funkcjonariuszy i pracowników służb mundurowych, żądają w ich imieniu:
-
Podjęcia przez Rząd i Ministra Spraw Wewnętrznych rzeczywistego i rzetelnego dialogu ze związkami zawodowymi.
-
Zaprzestania prac nad niekorzystnymi zmianami przepisów dotyczących zwolnień lekarskich funkcjonariuszy.
-
Zaprzestania prac nad niekorzystnymi zmianami przepisów w sprawie likwidacji III grupy inwalidzkiej.
-
Podjęcia prac w kierunku wprowadzenia dla funkcjonariuszy służb mundurowych pełnopłatnych nadgodzin oraz ekwiwalentu finansowego za służbę pełnioną w porze nocnej i dni ustawowo wolne od pracy.
-
Doszacowania budżetów służb mundurowych i zaniechania jakichkolwiek cięć ich wydatków.
-
Waloryzacji płac funkcjonariuszy i pracowników służb mundurowych oraz kontynuacji wdrażania motywacyjnego systemu płac funkcjonariuszy.
-
Przeznaczania środków z niepełnego zatrudnienia na fundusz motywacyjny.
Dość lekceważenia społeczeństwa! Dość lekceważenia służb mundurowych! Chcemy dialogu!
Panie Ministrze,
Reprezentatywne centrale związkowe – NSZZ „Solidarność”, OPZZ oraz Forum ZZ domagają się od rządu podjęcia konstruktywnych rozmów mających na celu spełnienie postulatów wysuniętych przez związki zawodowe w skali kraju i w poszczególnych branżach.
Tylko tak można zapewnić rozwiązanie narosłych problemów społeczno-gospodarczych i przywrócić spokój społeczny.
W przeciwnym wypadku związki zawodowe będą zmuszone kontynuować akcje protestacyjne aż do przywrócenie normalności w naszym kraju.
Jan Guz |
Piotr Duda |
Tadeusz Chwałka |