Niezależny Samorządny Związek Zawodowy Pracowników Pożarnictwa zwraca się do Pana Ministra z wnioskiem o podjęcie stosownych działań mających na celu poprawę sytuacji materialnej pracowników cywilnych Państwowej Straży Pożarnej. Szczególne zaniepokojenie budzi, planowany w 2023 roku wzrost uposażeń
w państwowej sferze budżetowej, który jest zdecydowanie niewystarczający wobec aktualnego poziomu inflacji i niespotykanego wzrostu kosztów utrzymania.
Tworzymy formację razem, dlatego postulaty na temat wzrostu wynagrodzeń pracowników cywilnych PSP powinny być traktowane na równi ze wzrostem uposażeń funkcjonariuszy. Pokutujące niesłuszne założenie, że pracownik cywilny wykonuje tylko czynności pomocnicze (w rozumieniu mniej ważne) skutkuje tym, że wynagrodzenie strażaka stażysty przygotowywanego do zawodu przez 3 lata jest wyższe niż „cywila” z 20 letnim stażem.
W nawiązaniu do cyklu spotkań pracowników cywilnych z przedstawicielami Kierownictwa służbowego oraz zgłoszeń napływających do Związku, w których została przedstawiona katastrofalna sytuacja finansowa pracowników tego korpusu w naszej formacji, przedstawiamy nasze uwagi i stanowisko w tym zakresie .
Znaczna część pracowników cywilnych zatrudniana jest na poziomie zbliżonym do płacy minimalnej stawiając ich w bardzo trudnej sytuacji.Niezmiennieod lat tłumaczenie, że jest jeden fundusz wynagrodzeń, z którego realizuje się wszystkie należne części składowe wynagrodzenia dla pracowników cywilnych
tj. coroczny procentowy wzrost stażu pracy, fundusz nagród, nagrody jubileuszowe, odprawy, itp.. W związku z tym kwoty podwyżek są tak rozdysponowane,
aby starczyło środków finansowych na wszystkie elementy wynagrodzenia, co skutkuje w rezultacie, że rzeczywista podwyżka płac pracowników cywilnych jest znikoma, bo obiecana kwota musi być podzielona i pozostawiona na pokrycie wszystkich dodatkowych ww. składników wynagrodzenia.
W rezultacie pracownicy dostają informację o podwyżce wynagrodzeń
(w 2016 r.) w wysokości 150 zł brutto na etat, a kończy się realnie kwotą 37 zł brutto,
następna podwyżka (w 2020 r.) rzędu 250 zł brutto na etat, a w rezultacie wyniosła
135 zł brutto. W 2022 r. obiecana podwyżka w wysokości 500 zł brutto po analizie wynagrodzeń pracowników cywilnych wyniosła około 390 zł brutto.
W związku z tym od lat pracownicy cywilni czują się wprowadzani w błąd. Poziom nagrodzenia pracowników służb korpusu cywilnego w wielu Komendach PSP jest nadal skandalicznie niski, niezadawalający i nieadekwatny do wielkości wykonywanej poprzez nich pracy i zakresu obowiązków.
Kwota bazowa wynagrodzeń w korpusie służby cywilnej jest określona ustawą budżetową na dany rok. Natomiast poziom mnożnika kwoty bazowej musi się mieścić
w przedziale przewidzianym dla danej grupy stanowisk. Przy ustalaniu poziomu mnożnika kwoty bazowej, a tym samy wynagrodzenia zasadniczego należy uwzględnić wartościowanie stanowiska pracy, poziom kompetencji, doświadczenie oraz uwarunkowania rynku pracy.
W rzeczywistości wygląda to tak, że pracownik cywilny (wykonywujący często obowiązki dwóch samodzielnych stanowisk pracy, oraz dodatkowo zastępujący podczas nieobecności innego pracownika lub funkcjonariusza na kolejnym stanowisku) otrzymuje obecnie wynagrodzenie na poziomie od 3800 zł brutto do max 4389 zł brutto. (netto 2660 – 3072 zł).
Minimalne wynagrodzenie za pracę w 2023 roku wzrasta dwukrotnie, od lipca do poziomu 3600 zł. Jest to wzrost w stosunku do 2022 roku o 19%. Dla pracowników cywilnych przewidziana jest waloryzacja na poziomie 7,8%. Minimalne wynagrodzenie za pracę rośnie szybciej niż przeciętne wynagrodzenie pracowników cywilnych PSP.
Postępuje degradacja systemu wynagrodzeń pracowników cywilnych
- spłaszczanie płac. Z każdym rokiem wzrasta ilość osób pobierających minimalne wynagrodzenie za pracę, mimo realizacji programu modernizacji. Minimalne wynagrodzenie za pracę z założenia powinni otrzymywać pracownicy najniżej wykwalifikowani, wykonujący mało złożone zadania. Tymczasem co roku wzrasta liczba osób zatrudnionych na stanowiskach specjalistów i wyżej otrzymujących wynagrodzenia na najniższym poziomie.
Niestety wynagrodzenia te są zależne od wielu czynników (co wcześniej wyjaśnialiśmy) i osób na wyższych szczeblach, co nie zmienia faktu, że podwyżki pensji skupiają się na dorównaniu do poziomu minimalnej (najniższej) płacy krajowej, co oznacza, że ww. praca wykonywana jest za katastrofalnie niskie wynagrodzenie. Sytuacja w kraju spowodowana galopującą inflacją dyktuje podwyżki cen na każdym etapie naszej egzystencji, poczynając od wzrostu cen prądu, gazu, czynszu, paliwa
czy podstawowych artykułów żywnościowych.
Pracownicy cywilni już mają problemy z utrzymaniem swoich gospodarstw domowych na normalnym/dotychczasowym poziomie życia, a osoby samotne mają trudności z dokonaniem podstawowych płatności i godnej egzystencji.
Dotychczasowe rozmowy i spotkania pozostały bez echa. Zawoalowane sugestie przełożonych o możliwości zmiany pragmatyki zawodowej z cywilnej na PSP są nie do przyjęcia i poddają w wątpliwości szczerości i skuteczności takich spotkań pozostawiając uczucie niedowartościowania.
Podejmując pracę w Państwowej Straży Pożarnej na stanowiskach cywilnych wnieśliśmy ze sobą kapitał doświadczenia, a objęcie nowych obowiązków odbywało się niejako „z marszu”. PSP nie inwestowała w nasze wykształcenie i doskonalenie zawodowe. Tym samym zatrudniając pracowników cywilnych w pełni przygotowanych do pracy PSP nie ponosiła żadnych kosztów.
Naszym wystąpieniem, chcieliśmy zwrócić uwagę na problem z jakim boryka się istotna choć niewielka grupa pracowników cywilnych w jednostkach organizacyjnych PSP. Pomimo, iż pracownicy cywilni są małym odsetkiem wśród zatrudnionych osób w poszczególnych komendach, ale z dużym odpowiedzialnym zakresem obowiązków, co oczywiście jest nieadekwatne do poziomu otrzymywanych wynagrodzeń, dlatego nasze postulaty nadal są aktualne i mamy nadzieję poważnego podejścia i rzetelnego ustosunkowania się do nich.
Enigmatyczne informacje o stworzeniu w przyszłości korpusu służby cywilnej MSWiA nie wnoszą żadnych rozwiązań. Trudno stwierdzić czy wszystkie branżowe związki zawodowe wiedzą o tej inicjatywie, oraz zostały do niej zaproszone i czy zajęły stosowne stanowisko opiniodawcze. Doniesienia medialne w tej kwestii są niejasne.
Postulaty nasze przedstawiane w listopadzie i grudniu 2021 r. dotyczyły okresu inflacji 7 % , obecnie inflacja to około 17 % z zapowiedziami, że wciąż będzie rosła.
Ponownie wnioskujemy o:
- Podniesienie średniego poziomu wynagrodzenia pracowników cywilnych straży pożarnej o kwotę 2.500,00 zł,
- Domagamy się w okresie kolejnych lat trwania programu modernizacji PSP wzrostu średniego wynagrodzenia pracowników komend w wysokości nie mniejszej niż 1.500,00 zł,
- Zagwarantowanie, że w związku z realizacją programu modernizacji, pracownicy cywilni komendy będą ujmowani w systemowych podwyżkach wynagrodzeń w kolejnych latach,
- Wprowadzenie corocznego regulowania wynagrodzeń pracowników komendy wskaźnikiem niemniejszym niż wskaźnik wzrostu płacy minimalnej,
- Zabezpieczenie w budżecie środków na coroczny wzrost dodatku z tytułu wysługi lat,
- Zapewnienie w budżecie centralnym poza planowym funduszem płac dla pracowników cywilnych, środków finansowych na przewidywalne
i obligatoryjne wypłaty nagród jubileuszowych i odpraw, - Zagwarantowanie kwotowego wzrostu wynagrodzeń w najbliższych latach,
- Wprowadzenie „osłony wynagrodzeń” z tytułu ryzyka zarażenia wirusem COVID w miejscu pracy do 100% wynagrodzenia za każdy dzień niezdolności do pracy z tytułu choroby lub kwarantanny dla pracownika cywilnego,
- Włączenie Związków Zawodowych PSP w proces tworzenia nowej ustawy
o pracownikach cywilnych MSWiA.
W związku z powyższą sytuacją zwracamy się do Pana Ministra o podjęcie kroków organizacyjno prawnych umożliwiających poprawę warunków płacowych
i pracy pracowników cywilnych zatrudnionych w Państwowej Straży Pożarnej.
Za Zarząd
Przewodniczący ZG NSZZ PP
(-) Krzysztof Hetman
Do wiadomości:
- Pełnomocnik Ministra Spraw Wewnętrznych i Administracji ds. związków zawodowych.
- Komendant Główny PSP,