12 października 2006 r.
PISMA Z KG PSP
* odpowiedź - "tytuł prawny" - 22 września 2006 r.
Warszawa, 2006-09- 22
ZP-0261/87/05
Przewodniczący
Zarządu Krajowego ZZS „FLORIAN"
Zarządu Głównego NSZZ Pracowników Pożarnictwa
Odpowiadając na pismo z dnia 1 lutego 2006 r. pragnę niniejszym odnieść się do kwestii, która uległa znaczącej zmianie po ostatniej nowelizacji (zmiany wprowadzone od dnia 1 lipca 2005 r.) ustawy z dnia 24 sierpnia 1991 r. o Państwowej Straży Pożarnej (Dz. U. Nr 147, poz. 1230 ze zm.), zwanej dalej „ustawą".
Poprzednie brzmienie przepisu art. 78 ust. 1 ustawy: „Strażakowi przysługuje równoważnik pieniężny, jeżeli on sam lub członkowie jego rodziny, o których mowa w art. 75, nie posiadają lokalu mieszkalnego w miejscu pełnienia służby ałbo w miejscowości pobliskiej", w zestawieniu z aktualnym jego brzmieniem: „Strażakowi mianowanemu na stałe przysługuje równoważnik pieniężny, zwany dalej "równoważnikiem za brak lokalu mieszkalnego", jeżeli on sam lub członkowie jego rodziny, o których mowa w art. 75, nie posiadają w miejscu pełnienia służby albo w miejscowości pobliskiej lokalu mieszkalneso lub domu na podstawie przysługującego im tytułu prawnego oraz nie zachodzi przypadek określony w art. 82 ust. 5.", wskazuje jednoznacznie na wprowadzenie przez ustawodawcę (a nie prawodawcę w drodze aktu wykonawczego do ustawy) dodatkowych warunków, od których spełnienia zależy uzyskanie przedmiotowego świadczenia. Wolą ustawodawcy było zatem wprowadzenie jednolitych przesłanek ustawowych dla wszystkich strażaków PSP w miejsce rozwiązań ujętych w przepisie § 5 uchylonego rozporządzenia Ministra Spraw Wewnętrznych i Administracji z dnia 10 stycznia 1998 r. w sprawie wysokości i szczegółowych zasad przyznawania strażakom Państwowej Straży Pożarnej równoważnika pieniężnego za remont zajmowanego lokalu mieszkalnego i równoważnika pieniężnego za brak lokalu mieszkalnego oraz szczegółowych zasad ich wypłaty i zwrotu (Dz. U. Nr 15, poz. 67 ze zm.). Co prawda przepis ten w brzmieniu: „Równoważnik pieniężny za brak lokalu mieszkalnego przyznaje się strażakowi w służbie stałej, jeżeli w miejscu pełnienia służby lub w miejscowości pobliskiej, o której mowa w ąrt. 74 ust. 3 ustawy (...), on sam lub członkowie jego rodziny:
1) nie posiadają lokalu mieszkalnego na podstawie decyzji administracyjnej o przydziale
lokalu, umowy najmu lokalu, za który obowiązani są płacić czynsz regulowany,
spółdzielczego lokalu mieszkalnego albo domu jednorodzinnego, domu mieszkalno-
pensjonatowego lub lokalu mieszkalnego stanowiącego odrębną nieruchomość,
2) nie otrzymał tymczasowej kwatery",
posługiwał się skonkretyzowanymi tytułami prawnymi, których nieposiadanie przez strażaka PSP umożliwiało wystąpienie z wnioskiem o przyznanie równoważnika za brak lokalu. Jednak w aktualnej sytuacji prawnej ustawodawca jednoznacznie przesądził o tym, iż nieposiadanie jakiegokolwiek tytułu prawnego do przedmiotowego lokalu skutkować może wystąpieniem z wnioskiem o przyznanie przedmiotowego równoważnika.
Ponieważ ustawa nie definiuje na swoje potrzeby pojęcia „tytuł prawny" należy w tym zakresie posiłkować się w ramach systemu prawa RP innymi aktami prawnymi rang
ustawowej, które wskazują sposób rozumienia tego pojęcia. W tym miejscu należy się zgodzić z komentowanym pismem strony związkowej, że jednym z aktów traktujących o „tytule prawnym" jest ustawa o podatku dochodowym (również wskazany wyrok NSA z dnia 16 maja 1996 r. - SA/Sz 2089/95 wyraźnie wskazuje na kilka tytułów prawnych, w tym umowy podnajmu lub poddzierżawy), gdyż na potrzeby realizacji ulg podatnicy muszą wykazać się posiadaniem tytułu prawnego do nieruchomości.
W tym ostatnim kontekście należy mieć na uwadze fakt, iż tytuł prawny to jakikolwiek dokument stwierdzający posiadanie uprawnienia do rzeczy (ruchomość lub nieruchomość) przez daną osobę i to bez względu na to, czy jest to akt administracyjny, cywilnoprawny czy jakikolwiek inny oraz bez względu na to czy posiada go właściciel, czy posiadacz zależny. Ważne jest aby określał on minimalne uprawnienie danej osoby do rozporządzenia rzeczą, co powoduje, że takim dokumentem jest niewątpliwie umowa podnajmu nieruchomości.
Mając na uwadze powyższy aspekt pragnę zwrócić uwagę, iż ustawodawca świadomie operuje w treści przepisu art. 78 ust. 1 ustawy pojęciem „lokalu mieszkalnego" na określenie nieruchomości jako samoistnej całości. Z tego też względu spod reżimu powyższego przepisu wyłączone są wszelkiego typu „tytuły prawne" do części lokalu mieszkalnego (np. umowa podnajmu pokoju w lokalu mieszkalnym, czy też usługa najmu pokoju w hotelu robotniczym lub bursie etc), których posiadanie przez strażaków PSP skutkuje utrzymaniem uprawnienia do równoważnika za brak lokalu mieszkalnego. Biorąc zatem pod uwagę rozważania zawarte w treści stanowiska strony związkowej pragnę zgodzić się z tezą, którą można wywnioskować z rozumowania pojęcia „podnajem" użytego w pospolitym jego znaczeniu, iż „podnajem" części lokalu mieszkalnego nie rodzi ujemnych skutków dla strażaka PSP w zakresie realizacji świadczeń mieszkaniowych w postaci prawa do lokalu mieszkalnego lub pomocy finansowej na uzyskanie tego lokalu albo równoważnika za brak lokalu mieszkalnego.
Takie podejście wskazuje zatem wyraźnie, iż wolą ustawodawcy było stworzenie uniwersalnego przepisu traktującego o wszystkich tytułach prawnych do nieruchomości (jako samoistnej całości), a nie o wybiórczym podejściu wyłączającym z tego reżimu umowy związane z „podnajmem od właścicieli". Umowa podnajmu jest również tytułem prawnym, a za takowym rozumowaniem przemawiają przepisy ustawy o najmie lokali, która z dniem 1 stycznia 2005 r. zlikwidowała dywersyfikację pojęciową „czynsz wolny" i „czynsz regulowany" ustalając jednolite pojęcie „czynszu". Najemca lokalu mieszkalnego (nie jego części) jest zatem obowiązany płacić czynsz na mocy wiążącej go umowy (tytułu prawnego) z właścicielem. Sytuacja taka istnieje zatem już od ponad roku czasu, a więc zanim została znowelizowana ustawa, co powoduje, że kwestia posiadania przez strażaka PSP tytułu prawnego w postaci umowy najmu lokalu mieszkalnego jednoznacznie przesądza o braku podstaw do uzyskania przedmiotowego świadczenia.
Odnosząc się na koniec do argumentów wynikających z treści wyroku WSA we Wrocławiu z dnia 5 listopada 2004 r. (II SA/Wr 2764/03) pragnę zauważyć, że niemożliwa jest polemika z tym orzeczeniem z uwagi na brak załączenia jego treści do komentowanego pisma oraz z powodu jego skonkretyzowanego charakteru (zapadł w pojedynczej sprawie, która nie musi mieć charakteru precedensowego i stanowić o jednolitości judykatury w tym zakresie), a także z uwagi na fakt, iż został on wydany w poprzednim stanie prawnym.
Mając na uwadze powyższe przedstawiam niniejsze stanowisko Komendy Głównej PSP do ewentualnego dalszego wykorzystania służbowego.
nadbryg. Kazimierz KRZOWSKI
* odpowiedź - organizacja komend - 5 października 2006 r.
Warszawa, dnia 5 października 2006r.
GK-1-077/59- 1/06
Zarząd Główny
Niezależnego Samorządnego Związku Zawodowego
Pracowników Pożarnictwa
Uprzejmie dziękuję za uwagi zgłoszone w Waszym piśmie nr ZG-I-16/06 z dnia 11 września 2006 r., pragnę wyjaśnić, co następuje:
Obowiązkiem Komendanta Głównego Państwowej Straży Pożarnej jest dostosowanie struktury organizacyjnej kierowanej przez niego służby do istniejących zadań oraz do obowiązującego rozporządzenia o czasie służby. Wprowadzenie czterdziestogodzinnego tygodniowego czasu służby, o co zabiegały związki zawodowe, wpłynęło na zmniejszenie stanów osobowych zmian służbowych w PSK/MSK oraz JRG. Wobec takiej sytuacji zadaniem Komendanta Głównego PSP jest zapewnienie funkcjonowania Krajowego Systemu Ratowniczo-Gaśniczego w obecnych warunkach. Aby utrzymać sprawność organizacyjną Państwowej Straży Pożarnej, w ramach posiadanych etatów funkcjonariuszy, pragniemy wzmocnić jednostki interwencyjne, a braki kadrowe komend uzupełniać w ramach przyznanych etatów pracownikami korpusu służby cywilnej. Liczba funkcjonariuszy Państwowej Straży Pożarnej nie obniży się, zwiększy się natomiast liczba pracowników cywilnych na stanowiskach pomocniczych, gdzie nie występują czynniki szkodliwe i uciążliwe związane z pełnioną służbą. Przesunięcia te mają na celu poprawę skuteczności działań interwencyjnych, a także wprowadzenie czytelnego kryterium kategoryzacji komend i ich struktur.
Założenia do zmiany organizacji komend w takiej postaci zostały przygotowane dwa lata temu, lecz komendanci jednostek terenowych w wielu przypadkach nie prowadzili żadnych prac mających na celu dostosowanie struktur organizacyjnych do postawionych wymogów. Komendant Główny z pełną odpowiedzialnością podjął tę trudną decyzję, która nie jest adekwatna do oczekiwań wielu osób, ale biorąc pod uwagę dobro całej służby,
ograniczenia te muszą być wprowadzone. Pokrewne służby jak np.: Policja czy Straż Graniczna etatyzację struktur wprowadziły wiele lat temu. Dziś zmuszeni jesteśmy te trudne zadania wziąć na własne barki i staramy się przeprowadzić je tak, by zminimalizować ich skutki wśród naszych funkcjonariuszy, a jednocześnie nadrobić lata zaniechanych działań . W przeciwnym razie każdy następny rok będzie przynosił coraz większe nawisy etatowe, a oddalanie etatyzacji z roku na rok przynosiłoby jeszcze większe frustracje wśród funkcjonariuszy.
Szczegółowa analiza dotychczasowych struktur komend wojewódzkich i powiatowych (miejskich) dokonana przez kierownictwo Państwowej Straży Pożarnej wykazała nierównomierne rozłożenie w tych jednostkach na terenie kraju ilości etatów w systemie codziennym. W celu wprowadzenia jednakowych kryteriów dotyczących liczby etatów w poszczególnych komendach na terenie kraju została ograniczona ilości etatów pomocniczych rozporządzeniem z dnia 26 lipca 2006 r. w sprawie ramowej organizacji komendy wojewódzkiej i powiatowej (miejskiej) Państwowej Straży Pożarnej. W pracach zespołu przygotowującego projekt tego rozporządzenia brali również czynny udział przedstawiciele związków zawodowych. W dniach 1-2 marca 2006r. wspólnie z przedstawicielami wszystkich central związkowych (w tym trzech przedstawicieli NSZZ Pracowników Pożarnictwa) wypracowano ostateczną wersję ww. rozporządzenia, która została zaakceptowana przez wszystkie strony, bez uwag. Ponadto rozporządzenie przeszło całą ścieżkę legislacyjną w tym wymagane opiniowanie przez związki zawodowe. Na tym etapie prac nie zgłoszono żadnych uwag.
Realizowane obecnie zmiany wynikają z konieczności dostosowania struktury organizacyjnej komend do wymogów cytowanego rozporządzenia. Dokonana analiza wykazała także rażące zachwianie proporcji stanu kadry dowódczej w stosunku do korpusu podoficerów i strażaków. Wynika z tego konieczność przeciwdziałania temu niekorzystnemu zjawisku.
W wyniku wejścia w życie w/w rozporządzenia dokonano następujących uregulowań; 1. W komendach wojewódzkich Państwowej Straży Pożarnej przewiduje się;
1) przeniesienie około 180 etatów do systemu zmianowego w komendach powiatowych i
miejskich PSP,
2) utworzone na terenie kraju 15 ośrodków szkolenia w ramach limitów etatów komend
wojewódzkich (ośrodki obsługiwane będą przez około 190 funkcjonariuszy),
3) uzupełnienie stanów osobowych w wojewódzkich stanowiskach koordynacji
ratownictwa, umożliwiających funkcjonowanie czterozmianowego systemu służby,
4) ograniczenie liczby etatów oficerskich,
5) rozpoczęcie procesu zamiany funkcjonariuszy PSP w systemie codziennym na
pracowników korpusu służby cywilnej w komendach wojewódzkich na stanowiskach
pomocniczych.
2. W komendach powiatowych i miejskich Państwowej Straży Pożarnej przewiduje się;
1) przeniesienie etatów do systemu zmianowego w jednostkach ratowniczo- gaśniczych,
2) przeniesienie etatów do powiatowych i miejskich stanowisk kierowania, co umożliwi
funkcjonowanie czterozmianowego systemu służby,
3) ograniczenie liczby etatów oficerskich w systemie codziennym,
4) ograniczenie liczby etatów aspiranckich w systemie codziennym,
5) rozpoczęcie procesu przekazywania etatów funkcjonariuszy PSP systemu codziennego
na etaty systemu zmianowego w ramach uzupełnienia etatami pracowników korpusu
służby cywilnej (przewidywana do roku 2009 ogólna liczba limitu etatów cywilnych
w komendach powiatowych i miejskich na poziomie około 20 %),
6) unormowanie liczby etatów oficerskich i aspiranckich w jednostkach ratowniczo-
gaśniczych oraz powiatowych (miejskich) stanowiskach kierowania.
W sumie przewiduje się w pierwszym okresie reorganizacji w komendach powiatowych (miejskich) i wojewódzkich;
1) wzrost liczby strażaków zatrudnionych na zmianach - (z 23000 do 24400 );
2) zmniejszenie liczby pracowników zatrudnionych w systemie codziennym;
3) ustalenie na określonym poziomie w każdej komendzie powiatowej (miejskiej)
i wojewódzkiej liczby etatów oficerskich w zależności od kategoryzacji komendy,
4) ustalenie na określonym poziomie w każdej komendzie powiatowej (miejskiej)
i wojewódzkiej liczby etatów aspiranckich w zależności od kategoryzacji komendy.
Uwagi zgłoszone przez przedstawicieli central związkowych w dniu 11 września br. związane z wdrażaniem w życie w/w rozporządzenia zostały wnikliwie przeanalizowane, a część zgłoszonych propozycji ujęto w założeniach do regulaminu organizacyjnego w komendzie powiatowej i miejskiej Państwowej Straży Pożarnej.
Uwzględniono między innymi;
* zwiększenie liczby etatów aspiranckich w miejskich i powiatowych stanowiskach kierowania w komendach kategorii V i IV, ( z proponowanego 1 na 4 etaty) zwiększenie liczby etatów aspiranckich w miejskich i powiatowych stanowiskach kierowania w komendach kategorii II, ( z proponowanych 4 na 6 etatów),
* zwiększenie liczby etatów oficerskich w miejskich stanowiskach kierowania w komendach kategorii I, (z proponowanych 8 na 12 etatów),
* zwiększenie liczby etatów oficerskich w komendach powiatowych i miejskich kategorii IV o liczbie mieszkańców od 75 000 do 100 000 (z proponowanych 4 na 5), zwiększenie liczby etatów aspirantów w systemie codziennym w komendach powiatowych i miejskich kategorii I i II.
Jednocześnie w latach 2007 - 2009 planowana jest reorganizacja w jednostkach centralnych PSP. Przewiduje się przeprowadzenie procesu zamiany etatów funkcjonariuszy PSP systemu codziennego na etaty systemu zmianowego w komendach powiatowych i miejskich PSP w ramach ograniczania administracji i uzupełnienia etatami pracowników korpusu służby cywilnej.
Nowe regulaminy organizacyjne komend powiatowych (miejskich) i wojewódzkich mają być wprowadzane po zatwierdzeniu w rożnych terminach w celu złagodzenia skutków związanych z likwidacją stanowisk w systemie codziennym i przenoszenia funkcjonariuszy do systemu zmianowego.
Ubolewam, że na przełomie 1998 i 1999 roku, gdy była wprowadzona reforma administracyjna kraju, nie dokonano koniecznych zmian organizacyjnych w strukturach PSP, uwzględniających limity kadrowe w poszczególnych korpusach. Jednocześnie informuję, że dotychczasowe zmiany zmierzają do kompleksowego unormowania systemu kształcenia zawodowego na potrzeby PSP, a tym samym, czytelnego procesu zarówno naboru, jak i awansu zawodowego strażaków i pracowników cywilnych.
Wiem, że przedstawiona regulacja wywołuje szereg wątpliwości, ale zapewniam Państwa, że podjęte działania, choć bolesne dla niektórych, zmierzają do usprawnienia PSP jako formacji ratowniczej w dalszej perspektywie jej funkcjonowania.
nadbryg. Kazimierz KRZOWSKI
* określenie stanów minimalnych - 9 października 2006 r.
Warszawa, dnia 9 października 2006r.
BK-I-110/152/06
wg rozdzielnika
Na podstawie § 6 ust. 3 rozporządzenia Ministra Spraw Wewnętrznych i Administracji z dnia 29 grudnia 2005 r. w sprawie pełnienia służby przez strażaków Państwowej Straży Pożarnej (Dz. U. Nr 266, poz. 2247) zobowiązuję Panów Komendantów do utrzymania minimalnej obsady osobowej każdej zmiany na poziomie 51-55% stanu osobowego zmiany.
Przedkładając powyższe, proszę Panów Komendantów o konsekwentną realizację ustaleń, o których mowa powyżej.
nadbryg. Kazimierz KRZOWSKI
Otrzymują:
Komendanci wojewódzcy PSP - wszyscy.
Do wiadomości:
Centrale związków zawodowych działających w PSP.
