22 września 2006 roku
(...) W załączeniu przesyłam kopię odpowiedzi uzyskanej od Komendanta Głównego Państwowej Straży Pożarnej. Uzyskane wyjaśnienia nie wskazują na naruszenie prawa i konieczność dalszego prowadzenia sprawy. W związku z powyższym Rzecznik postanowił ją zakończyć.
Warszawa, dnia 12.09.2006 r.
RPO-514354-IX-905/05/WK
Pan
Krzysztof Hetman
Przewodniczący
Zarządu Głównego
NSZZ Pracowników Pożarnictwa
Komenda Miejska PSP w Koninie
ul. Przemysłowa 7
62-510 KONIN
Szanowny Panie Przewodniczący
Uprzejmie informuję, iż Rzecznik Praw Obywatelskich przeprowadził postępowanie wyjaśniające w sprawie odmowy awansowania i nadawania stopni oficerskich strażakom Państwowej Straży Pożarnej, którzy posiadają wyższe studia (cywilne) i ukończyli szkołę aspirantów lub chorążych. W załączeniu przesyłam kopię odpowiedzi uzyskanej od Komendanta Głównego Państwowej Straży Pożarnej. Uzyskane wyjaśnienia nie wskazują na naruszenie prawa i konieczność dalszego prowadzenia sprawy. W związku z powyższym Rzecznik postanowił ją zakończyć
zał. 1
z poważaniem
mgr Wojciech Kardacz
Główny Specjalista
zał. 1
KOMENDANT GŁOWNY PAŃSTWOWEJ STRAŻY POŻARNEJ
BK-I-123/15/06
Warszawa, dnia 31 sierpnia 2006 r.
Pan
dr Waldemar RYBAK
p.o. Dyrektor Zespołu
w Biurze Rzecznika Praw Obywatelskich
W odpowiedzi na pismo, znak RPO-514354-IX-905/05/WK z dnia 25 sierpnia 2006 r., dotyczące wystąpienia Przewodniczącego Zarządu Głównego NSZZ Pracowników Pożarnictwa z dnia 10 kwietnia 2006 r., w przedmiocie awansowania i nadawania stopni oficerskich strażakom, którzy ukończyli Szkołę Aspirantów (Chorążych) Pożarnictwa, uprzejmie informuję, jak następuje.
1. Stopnie w Państwowej Straży Pożarnej, podmioty uprawnione do ich nadawania oraz warunki uzyskania danego stopnia (w tym pierwszego stopnia w danym korpusie) określa rozdział 6 (art. 50-56) ustawy z dnia 24 sierpnia 1991 r. o Państwowej Straży Pożarnej (Dz. U. z 2006 r. Nr 96, poz. 667, z późn. zm.).
Zgodnie z art. 53 ust. 1-3 ustawy o Państwowej Straży Pożarnej, w brzmieniu obowiązującym od dnia 1 stycznia 1992r. do dnia 30 czerwca 2005 r., pierwszy stopień oficerski mógł być nadany osobie, które spełniała warunki określone w art. 28 ustawy, a ponadto posiadała wykształcenie wyższe i odbyła przeszkolenie zawodowe według zasad określonych w rozporządzeniu Ministra Spraw Wewnętrznych i Administracji z dnia 19 kwietnia 2002 r. w sprawie szczegółowych zasad odbywania przeszkolenia zawodowego uprawniającego do otrzymania pierwszego stopnia oficerskiego w Państwowej Straży Pożarnej (Dz. U. Nr 44, poz. 422). Warunki te nie były i nie są stosowane do absolwentów Szkoły Głównej Służby Pożarniczej.
2. Zmienione z dniem 1 lipca 2005 r. przepisy art. 52 i 53 oraz zmiany w art. 54 ustawy o Państwowej Straży Pożarnej uregulowały precyzyjnie warunki obligatoryjnego i fakultatywnego nadawania pierwszego i kolejnych wyższych stopni służbowych.
Zgodnie z art. 53 ust. 2 ustawy o Państwowej Straży Pożarnej, pierwszy stopień oficerski może być nadany strażakowi, który posiada wykształcenie wyższe, a ponadto posiada tytuł zawodowy technika pożarnictwa. A zatem, na podstawie tego przepisu istnieje jedynie możliwość, a nie obowiązek nadania pierwszego stopnia oficerskiego każdemu aspirantowi posiadającemu wyższe wykształcenie i zajmującemu aktualnie stanowisko oficerskie.
Jako Komendant Główny, odpowiedzialny za całokształt polityki kadrowej w Państwowej Straży Pożarnej, przy rozpatrywaniu wniosków o nadanie pierwszego stopnia oficerskiego biorę pod uwagę kierunek wykształcenia danej osoby, a także stopień etatowy przypisany do stanowiska, które ta osoba zajmuje. Dodatkowo, realizując długofalową politykę awansową, mam na uwadze stopień nasycenia korpusu oficerskiego w stosunku do ogółu strażaków Państwowej Straży Pożarnej. Na koniec 2005 r. oficerowie stanowili 18,28% wszystkich strażaków, tj. 5256 funkcjonariuszy. Racjonalne potrzeby służby uzasadniają utrzymanie tego stopnia nasycenia oficerów Państwowej Straży Pożarnej. Mając to na uwadze, podjąłem decyzję o czasowym nie nadawaniu dalszego biegu wnioskom o nadanie pierwszego stopnia oficerskiego tym strażakom, którzy posiadają tytuł technika pożarnictwa i ukończyli wyższe studia cywilne.
-2-
3. Kolejny wyższy stopień może być nadany strażakowi spełniającemu warunki określone w art. 54 ustawy o Państwowej Straży Pożarnej. Wśród okoliczności, które wpływają na zasadność awansu w stopniu, wyróżnia się:
a) posiadane kwalifikacje zawodowe,
b) rodzaj aktualnie zajmowanego stanowiska,
c) opinię służbową,
d) przesłużenie w danym stopniu określonej liczby lat.
Na przestrzeni 14 lat funkcjonowania Państwowej Straży Pożarnej przepisy o wymaganych kwalifikacjach do zajmowania danego stanowiska służbowego były wielokrotnie zmieniane. Istota tych zmian polegała faktycznie na podnoszeniu tych wymagań, ale także na porządkowaniu i doskonaleniu porządku prawnego w tym przedmiocie. Jednocześnie, co wymaga mocnego podkreślenia, przepisy zmieniające dopuszczały zachowanie dotychczas zajmowanych stanowisk służbowych mimo niespełnienia nowych, wyższych wymagań kwalifikacyjnych.
4. Od dnia 1 lipca 2005 r., tj. od dnia wejścia w życie ustawy z dnia 6 maja 2005 r. o zmianie ustawy o Państwowej Straży Pożarnej (Dz. U. Nr 100,poz. 836), wymagane kwalifikacje na stanowiskach oficerskich, aspiranckich, podoficerskich i szeregowych reguluje szczegółowo art. 36. Rozporządzenie Ministra Spraw Wewnętrznych i Administracji z dnia 25 lipca 2006 r. w sprawie stanowisk służbowych w jednostkach organizacyjnych Państwowej Straży Pożarnej, maksymalnych stopni przypisanych do poszczególnych stanowisk oraz dodatkowych wymagań kwalifikacyjnych, jakim powinni odpowiadać strażacy na określonych stanowiskach służbowych (Dz. U. Nr 142, poz. 1022) określa dodatkowe wymagania kwalifikacyjne, jakim powinni odpowiadać strażacy na poszczególnych stanowiskach służbowych, z uwzględnieniem stażu służby lub pracy na określonych stanowiskach służbowych, wymaganego do zajmowania niektórych stanowisk wykształcenia ogólnego lub
-3-
specjalistycznego i stażu służby na określonych stanowiskach służbowych, uprawniającego do zajmowania niektórych stanowisk.
Mając powyższe na względzie, podobnie jak w przypadku pierwszego stopnia oficerskiego, podjąłem decyzję o czasowym nie nadawaniu dalszego biegu wnioskom o nadanie kolejnych wyższych stopni oficerskich tym strażakom, którzy nie spełniają wszystkich warunków w zakresie kwalifikacji zawodowych.
nadbryg. Kazimierz Krzowski