Warszawa, dnia 1 lutego 2006r.
Pan
st. bryg. Kazimierz KRZOWSKI
Komendant Główny
Państwowej Straży Pożarnej
W A R S Z A W A
Reagując na napływające sygnały, Zarząd Krajowy ZZS „FLORIAN” i Zarząd Główny NSZZ Pracowników Pożarnictwa, zwraca się z prośbą do Pana Komendanta o wyjaśnienie poniższych kwestii, wzbudzających tak duże kontrowersje i nieporozumienia.
W ostatnim czasie strażakom z różnych komend i jednostek wstrzymano wypłatę równoważnika za brak lokalu, powołując się na znowelizowaną ustawa o PSP która to niby znacząco zmieniła zasady przyznawania „równoważnika za brak lokalu mieszkalnego”. Art. 78. 1. stanowi „Strażakowi mianowanemu na stałe przysługuje równoważnik pieniężny, zwany dalej „równoważnikiem za brak lokalu mieszkalnego”, jeżeli on sam lub członkowie jego rodziny, o których mowa w art. 75, nie posiadają w miejscu pełnienia służby albo w miejscowości pobliskiej lokalu mieszkalnego lub domu na podstawie przysługującego im tytułu prawnego oraz nie zachodzi przypadek określony w art. 82 ust. 5”.
Komendanci powołując się na pismo ZP – 0261/87/05, które nie jest oficjalnym stanowiskiem Komendy Głównej PSP, lecz tylko interpretacją Biura Prawnego KG PSP uznają że związku z powyższym ubieganie się przez strażaka o równoważnik za brak lokalu mieszkalnego nie może w żadnym przypadku wiązać się z posiadaniem przez niego lub członków rodziny wymienionych w art. 75 jakiegokolwiek tytułu prawnego do lokalu w miejscowości, w której pełni służbę lub pobliskiej.
Definicję tytułu prawnego można znaleźć w ustawie o podatku dochodowym od osób fizycznych ,, Aby móc skorzystać z ulgi remontowej, istotne jest to, aby nie tylko ponieść wydatek na wskazany cel, ale także i to, by w chwili jego ponoszenia posiadać tytuł prawny do mieszkania lub domu. Co może być uznane za tytuł prawny do mieszkania? W tym miejscu warto przytoczyć wyrok NSA z 16 maja 1996 r. (SA/Sz 2089/95, niepublikowany), w którym sąd podkreślił, że tytułem prawnym, na podstawie którego podatnik zajmuje budynek lub lokal mieszkalny, może być m.in. akt własności, decyzja administracyjna, umowa użyczenia, umowa najmu lub dzierżawy, umowa podnajmu lub poddzierżawy, dowód stwierdzający nabycie w drodze kupna, spadku lub darowizny.
Wprowadzenie przez ustawodawcę do Ustawy o PSP pojęcia tytułu prawnego miało na celu uregulowanie kwestii związanych z najmem lokali mieszkalnych spółdzielczych, komunalnych, TBS, natomiast nie dotyczy to umów związanych z podnajmem od innych właścicieli. W Rozporządzeniu Ministra Spraw Wewnętrznych i Administracji z dnia 10 stycznia 1998 r. w sprawie wysokości i szczegółowych zasad przyznawania strażakom Państwowej Straży Pożarnej równoważnika pieniężnego za remont zajmowanego lokalu mieszkalnego i równoważnika pieniężnego za brak lokalu mieszkalnego oraz szczegółowych zasad ich wypłaty i zwrotu, używano pojęcia „czynsz wolny i czynsz regulowany”. W § 1, ust. 1, pkt 3 określono, że strażakom przysługuje równoważnik za remont lokalu jeżeli zajmuje „lokal mieszkalny na podstawie umowy najmu, za który obowiązani są płacić czynsz regulowany”, natomiast równoważnik za brak lokalu w przypadku gdy strażak lub członkowie jego rodziny „nie posiadają lokalu mieszkalnego na podstawie decyzji administracyjnej o przydziale lokalu, umowy najmu lokalu, za który obowiązani są płacić czynsz wolny” (§ 5, ppkt1). Czynsz regulowany był stosowany przy najmie lokali mieszkalnych: spółdzielczych, komunalnych, TBS, zakładowych, natomiast dla pozostałych czynsz wolny.
W związku z usunięciem pojęcia „czynsz regulowany i czynsz wolny” z przepisów dotyczących najmu lokali, ustawodawca podczas nowelizacji Ustawy o PSP w celu uregulowania tych kwestii wprowadził pojęcie „tytuł prawny”.
Co to jest zatem przysługujący strażakowi tytuł prawny do lokalu lub domu w miejscowości pełnienia służby lub pobliskiej rozumieniu ustawy o PSP? Jest to tytuł prawny do mieszkania przyznany na podstawie decyzji administracyjnej o przydziale mieszkania (co jest zgodne z uzasadnieniem wyroku z 5 listopada 2004 WSA Sygn.akt 4 II SA/Wr 2764/03)
Błędne jest zatem stosowanie definicji wynikającej z ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, wg której każda umowa jest tytułem prawnym.. Tytułem prawnym jest dokument potwierdzający prawo do lokalu mieszkalnego, a zatem swobodnego dysponowania nim włącznie z prawem dokonywania wszelkiego rodzaju remontów. Umowa podnajmu niestety nie daje takich możliwości, a zatem zgodnie Ustawą o PSP strażak nie ma zaspokojonych potrzeb mieszkaniowych i ma prawo oczekiwać wywiązania się z nałożonych na pracodawcę obowiązków.
Pozostaje jeszcze kwestia tego, że równoważnik pieniężny jest prawem pochodnym od tego że strażakowi przysługuje prawo główne do posiadania mieszkania. Jeśli zatem strażakowi wynajmującemu mieszkanie przysługuje prawo do mieszkania na podstawie przydziału przysługuję zatem i prawo do równoważnika za brak lokalu mieszkalnego. Nie ma innej możliwości i jest to zgodne z uzasadnieniem wyroku sądu. ( z 5 listopada 2004 WSA Sygn.akt 4 II SA/Wr 2764/03). Tyle wyroków i co z tego. Wydaję się że należy zainwestować w nowych prawników w PSP.
Z poważaniem
Wiesław Puchalski Przewodniczący ZG NSZZ PP
Przewodniczący ZZS Florian Krzysztof Hetman