Zakończyło się posiedzenie sejmowej Komisji Administracji i Spraw Wewnętrznych poświęcone przedstawieniu aktualnego stanu realizacji Porozumienia z listopada 2018 roku. Posiedzenie prowadził Przewodniczący sejmowej Komisji Administracji i Spraw Wewnętrznych poseł Wiesław Szczepański.
Reprezentujący MSWiA wiceminister Maciej Wąsik przypomniał pokrótce w jakich sprawach MSWiA porozumiało się ze stroną społeczną. Omówił zrealizowane punkty Porozumienia, jak podwyżki uposażeń, nowelizację ustawy o zaopatrzeniu emerytalnym służb mundurowych poprzez usunięcie wymogu wieku 55 lat oraz wprowadzenie pełnopłatnych godzin ponadnormatywnych.
– Były też pewne rozbieżności ale umówiliśmy się ze stroną społeczną co do tego, że będziemy nad tymi tematami pracować – podkreślił minister.
Bardzo ważną do rozwiązania, zdaniem ministra jest kwestia – tzw. art. 15 a, o które ciągle zabiegają związki zawodowe, czyli zrównania statusu funkcjonariuszy przyjętych do służby po raz pierwszy po dniu 1 stycznia 1999 roku a przed dniem 1 października 2003 roku, to był czas, kiedy funkcjonariusze nie byli rozliczani przez Zakład Emerytalno Rentowy, tylko byli „uzusowieni”. Dotychczasowy staż służby miał im być doliczony do stażu policyjnego w celu osiągnięcia wysługi emerytalnej. Ten problem jest nierozwiązany – ale tu rozbieżność była już w Porozumieniu. Zapisaliśmy w nim, że na ten temat będziemy rozmawiać i rozmawiamy. W tej chwili jesteśmy na etapie szczegółowej oceny skutków tej zmiany – stopniowo dochodzimy do rozwiązania, przykładamy do tej kwestii wielką wagę – zapewnił minister
– W Porozumieniu zapisano także, że przygotowanie rozwiązań umożliwiających przyznanie dodatkowych należności pieniężnych dla funkcjonariuszy, którzy po nabyciu uprawnień do emerytury i posiadaniu co najmniej 25 lat służby nadal pozostają w służbie, wejdzie w życie nie później niż od 1 stycznia 2021 roku. Tymczasem już na ostatnim posiedzeniu Komisji minister Kamiński zadeklarował, że to rozwiązanie wejdzie w życie wcześniej niż zapisano w Porozumieniu. Prawdopodobnie już w pierwszej części 2020 roku – zapowiedział Maciej Wąsik. – Chcę podkreślić jeszcze raz, bo pojawiły się różne niedopowiedzenia – że ma on mieć charakter powszechny. Ten projekt jest już napisany. Przystąpimy do prac nad tą ustawą dosyć szybko. Nie ma żadnych przeciwwskazań – podkreślił wiceminister Wąsik.
– Wiceminister poinformował też, że mocno pracują nad kwestią art. 115 a dotyczącą ekwiwalentu za niewykorzystany urlop – trwają intensywne prace w MSWiA, aby tę kwestię jak najszybciej rozwiązać pomyślnie dla wszystkich zainteresowanych.
Maciej Wąsik zapewnił także, że MSWiA jest przygotowane na wdrożenie podwyżki, która ma wejść w życie ze skutkiem od 1 stycznia 2020 r. – Wiem, że są już porozumienia w poszczególnych służbach ze stroną społeczną w zakresie szczegółowych rozwiązań dotyczących podwyżki, pieniądze w budżecie mamy – prawdopodobnie już 1 lutego ta pensja będzie z wyrównaniem za styczeń – dodał Maciej Wąsik.
W reasumpcji wiceminister Maciej Wąsik podkreślił, że Porozumienie jest realizowane nie tylko z korzyścią dla rządu i dla strony społecznej ale przede wszystkim dla społeczeństwa, bo wpłynie na poprawę bezpieczeństwa wewnętrznego.
Do wypowiedzi wiceministra Wąsika odniósł się przewodniczący NSZZ Policjantów Rafał Jankowski
– Nie będzie w tym żadnej przesady, jeżeli listopadowe porozumienie nazwę wielkim historycznym kontraktem zawartym pomiędzy Rządem a Stroną Społeczną. Kontraktem, który ma stworzyć warunki do zażegnania i kryzysu kadrowego w służbach mundurowych i rozwiązać wiele spraw, które do tej pory pozostawały bez rozwiązania. Pytanie, na ile ten kryzys uda się zażegnać to też pytanie o stan realizacji Porozumienia – spuentował Rafał Jankowski.
– Służby mundurowe straciły swoją pozycję na rynku pracy i przestały przyciągać młodych wartościowych kandydatów. Ze służby masowo zaczęli też odchodzić najbardziej doświadczeni i zrobiło się naprawdę niebezpiecznie. Z tego zagrożenia nie do końca sobie zdawali sprawę przedstawiciele władzy. Uznali, że problem rozwiąże Program Modernizacji Służb Mundurowych. – Dzięki programowi sytuacja istotnie się poprawiła, ale środki zarezerwowane w nim na uposażenia okazały się zdecydowanie za małe – podkreślił przewodniczący NSZZ Policjantów.
– Wzrost liczby wakatów i fala protestów funkcjonariuszy uświadomiły rządzącym, że sytuacja wymaga zaangażowania środków, o które walczyły związki. Podpisanie Porozumienia zakończyło protest uspokoiło nastroje i dało nadzieję, że może być lepiej – dodał.
– Szukamy rozwiązań na realizację tych punktów, które dla zażegnania kryzysu kadrowego są szalenie ważne, ale w Porozumieniu nie zostały zapisane „na sztywno”, tak jak na przykład ubiegłoroczne i tegoroczne podwyżki. – Chodzi o ten nieszczęsny art. 15a, który bez żadnego racjonalnego uzasadnienia różnicuje sytuację funkcjonariuszy przyjętych po raz pierwszy do służby przed 31 grudnia 1999 roku i po tej dacie. – Optymizmem napawa fakt, że ministerstwo przykłada dużą wagę do rozwiązania tej kwestii, jak powiedział dzisiaj minister Wąsik i na to oczekujemy.
– Chcę poinformować, że w sprawie podwyżki jesteśmy prawie „dogadani” pozostała kwestia 50 zł, tak żeby wszystkim funkcjonariuszom Policji wyszło po równo zgodnie z Porozumieniem – zaznaczył Rafał Jankowski.
– Dużym wyzwaniem są też szczegóły związane z przedemerytalnym dodatkiem, o którym także mówił minister. Zdajemy sobie sprawę, że ten pomysł okazać się może bardzo skutecznym narzędziem dla zatrzymania w służbie doświadczonych funkcjonariuszy. Ale musi on spełniać jeden podstawowy warunek – dodatek musi mieć charakter powszechny – zaznaczył Rafał Jankowski. – Powinniśmy jak najszybciej uchwalić program rozwoju kładącego nacisk na znaczny wzrost uposażeń. Im szybciej go uchwalimy pokazując funkcjonariuszom, kiedy i jakie podwyżki dostaną, tym mniej fachowców stracimy. Uważam, że przy tej okazji powinniśmy też naprawić siatkę płac odbudowując system motywacyjny – dodał.
– Kwestia odpłatności za nadgodziny również wymaga modyfikacji. Mieliśmy wrócić do trzymiesięcznego systemu okresów rozliczeniowych. Wprowadzone przepisy nie są w tej chwili zgodne z zapisami porozumienia, chociaż już sama odpłatność za nadgodziny zapewniła dużo więcej racjonalności w planowaniu służb, na co nie wszyscy jeszcze zwrócili uwagę i na pewno jest znaczną wartością dodaną – ocenił Przewodniczący NSZZ Policjantów.
– W momencie podpisywania Porozumienia mieliśmy świadomość, że wiele ważnych punktów nie znalazło w nim miejsca, dlatego istnieje konieczność żeby ponownie przygotować kompleksowy program dla służb mundurowych. Taki program opracowała i przedstawiła niegdyś Federacja Związków Zawodowych Służb Mundurowych. Znalazła się tam na przykład kwestia zmiany systemu kształtowania nakładów na bezpieczeństwo wewnętrzne na wzór systemu obowiązującego w MON albo w ochronie zdrowia, czyli powiązanie nakładów na ten cel z produktem krajowym brutto – przypomniał Rafał Jankowski pełniący także funkcję Przewodniczącego Federacji Związków Zawodowych Służb Mundurowych.
Na uwagę jednego z posłów – członków komisji o obrazie bardzo dobrej współpracy na linii ministerstwo – strona społeczna, Przewodniczący stwierdził, że nie jest idealnie i jest jeszcze wiele do zrobienia, ale w tej chwili rozmawiamy często i merytorycznie i jest to okoliczność dająca perspektywę na stopniową naprawę sytuacji w służbach mundurowych i zapewnił, że jeżeli ministerstwo zejdzie z tego kursu to posłowie na pewno zostaną o tym poinformowani a społeczeństwo dowie się o tym z prasy i nie tylko... Rafał Jankowski dodał, że nie jest rzecznikiem ministra tylko przewodniczącym związku, ale nie może milczeć o sprawach, które ostatnio zostały załatwione, i że dalsza współpraca z obecnym ministrem daje perspektywy na to, że kolejne sprawy zostaną rozwiązane.